W jaki sposób szczepionka na COVID-19 powstała tak szybko? Wyjaśnia farmaceutka

W 2020 roku koronawirus SARS-CoV-2 rozprzestrzenił się na cały świat i wszyscy z zapartym tchem czekali na lek lub szczepionkę, które zakończą pandemię. Teraz, kiedy następuje przełom, wiele osób boi się szczepić. Za argument podaje się tu m.in. krótki czas, w jakim została stworzona szczepionka przeciw COVID-19. Czy słusznie? W jaki sposób naukowcom udało się tak szybko opracować skuteczną szczepionkę? Wyjaśnia to farmaceutka Natalia Olszewska. 

 Za późno czy za wcześnie?

Szczepieniami na COVID-19 żyje obecnie cały świat. W Polsce rozpoczęły się one 27 grudnia 2020 roku, a pierwszą szczepionkę otrzymała Alicja Jakubowska, Naczelna Pielęgniarka CSK MSWiA w Warszawie. Obecnie trwa wciąż szczepienie osób tzw. „grupy O”, jednak już niedługo możliwość zaszczepienia się będą mieli także pozostali Polacy. Nie wszyscy jednak chcą się szczepić. Wiele osób obawia się szczepionki, która powstała w zaledwie rok od pojawienia się pierwszego przypadku zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2. Kwestię tą postanowiła wyjaśnić farmaceutka Natalia Olszewska, znana w mediach społecznościowych jako @lekarz.aptekarz.

Od momentu wybuchu pandemii COVID-19 wielokrotnie słyszałam pytania: „kiedy powstanie szczepionka?”, „dlaczego tak długo to trwa?”. Kiedy w końcu powstała szczepionka na którą czekał cały świat, głównie słyszy się jedno pytanie: „dlaczego tak szybko?!” .Tak źle i tak niedobrze – rozpoczyna swój wpis ekspertka.

Proces tworzenia szczepionki

Proces opracowania nowej szczepionki zależny jest od wielu czynników. Średnio trwa on około 10 lat. Jakie fazy musi przejść dana szczepionka, by mogła zostać wprowadzona na rynek?

Proces opracowania szczepionki:

• badania laboratoryjne
• testy przedkliniczne na modelach zwierzęcych (śr. 1-1,5 lat)
• I faza badań klinicznych (śr. 1-2 lata)
• II faza badań klinicznych (2 lata lub więcej)
• III faza badań klinicznych (śr. 3-4 lata)
• przygotowywanie infrastruktury do produkcji szczepionki (fabryki, linie produkcyjne) (śr. 3 lata)
• proces dopuszczenia do obrotu (rejestracja) (min. 210 dni)

– czytamy na stronie Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego.

Dlaczego szczepionka na COVID-19 powstała tak szybko?

W jaki sposób naukowcom udało się tak szybko stworzyć szczepionkę na nowego koronawirusa, który opanował cały świat? Olszewska wyjaśnia:

1. TECHNOLOGIA
   Wykorzystano technologię, nad którą od lat pracuje wielu naukowców – badania nad wykorzystaniem mRNA w szczepionkach toczą się od ok.30 lat.
2. ADMINISTRACJA
   Skrócono procedury administracyjne przy całkowitym zachowaniu wszystkich wytycznych dotyczących bezpieczeństwa i skuteczności. Różnica wynikała z planowania kolejnych faz testów – prowadząc jeden etap badań, przygotowywano już kolejny. W przypadku standardowych badań klinicznych dopiero po jednej pozytywnej fazie badań pracuje się nad kolejną. Chodzi o zniesienie ryzyka poniesienia wysokich kosztów. Dodatkowo, do pracy nad szczepionką powołano kilkadziesiąt zespołów na całym świecie.
3. KASA
   Na pracę nad szczepionką przeznaczono miliardy dolarów! Między innymi był to powód, dla którego tak szybko znaleziono odpowiednią ilość uczestników do badania. Nie jest tajemnicą, że uczestnicy badań klinicznych dostają za to pieniądze. Przy okazji wspomnę, że badania Pfizera i Moderny były prowadzone na próbie wyższej niż średnia. Od 2012 r. średnia próba w trzeciej fazie badań szczepionek liczy ok. 30 tys. uczestników. Tymczasem w przypadku firmy Pfizer przetestowano ponad 40 tys. osób!
4. WYSOKA ZAKAŹNOŚĆ WIRUSA. Samo znalezienie uczestników do badania, a następnie podanie połowie z nich szczepionki a połowie placebo, nic nie mówi nam o skuteczności leku. Aby mieć dowody naukowe, trzeba było poczekać aż trochę osób z tej grupy zachoruje. Stało się tak, że w ciągu pierwszych kilku dni w grupie uczestników badania zachorowało 170 osób. Na taką ilość zachorowań, w przypadku innych chorób czasami trzeba czekać latami. W tym przypadku wystarczyło kilka dni. Mało tego, z tych 170 osób, które zachorowały aż 162 były z grupy placebo, a tylko 8 z grupy szczepionych prawdziwą szczepionką.

„Stąd 95 proc. skuteczność szczepionki” – podsumowuje specjalistka. 

Natalia Olszewska – kim jest?

Natalia Olszewska jest mgr farmacji oraz studentką IV roku medycyny. W mediach społecznościowych aktywnie dzieli się swoją wiedzą. Jej profil na Instagramie @lakarz.aptekarz obecnie obserwuje prawie 2 tys. Internautów.

 

Wyświetl ten post na Instagramie.

 

Post udostępniony przez Natalia Olszewska (@lekarz.aptekarz)