Zgłoszono pierwsze przypadki zatorów tętnic mózgu po szczepionce koncernu AstraZeneca

Naukowcy na łamach „Journal of Neurology Neurosurgery & Psychiatry” opisali trzy  przypadki udaru niedokrwiennego u pacjentów, którzy wcześniej przyjęli szczepionkę przeciw COVID-19 firmy AstraZeneca. Doszło u nich do zatoru dużych tętnic prowadzących krew do mózgu.

Pierwsze przypadki zatorów tętnic mózgu

Od jakiegoś czasu pojawiały się doniesienia o rzadkich przypadkach udaru po przyjęciu szczepionki Oxford/AstraZeneca przeciw COVID-19. Do tej pory jednak zatory dotyczyły żył, głównie obecnych w mózgu. Osoby, u których występowały, miały zwykle niską liczbę płytek krwi oraz sprzyjające zakrzepom przeciwciała skierowane przeciw płytkom.

Teraz naukowcy opisali na łamach „Journal of Neurology Neurosurgery & Psychiatry” trzy pierwsze przypadki zatorów tętnic mózgu. U trójki pacjentów doszło do zatoru dużych tętnic prowadzących krew do mózgu, a u dwójki – dodatkowo w żyłach. Wszystkich łączyło jedno: mieli oni wyjątkowo niską liczbę płytek oraz przeciwciała przeciw płytkom.

Wnioski płynące z badania są dość niepokojące. Główny autor pracy, prof. David Werring z UCL Queen Square Institute of Neurology, podkreśla, że oprócz zakrzepów w żyłach mózgu, małopłytkowość wywołana przez podanie szczepionki, może powodować także zablokowanie tętnic mózgowych.

U kogo stwierdzono udar?

Wiek osób, u których wystąpiły zatory tętnic mózgu, dla wielu może być zaskoczeniem. Wcale nie wystąpiły one u starszych osób.

Pierwszym pacjentem był czterdziestokilkuletni mężczyzna, który trzy tygodnie po szczepieniu zaczął mieć kłopoty z mówieniem oraz rozumieniem mowy. Jego stan zdrowia udało się ustabilizować.

U innej pacjentki, przed 40. rokiem życia, 12 dni po szczepieniu wystąpiły takie objawy jak:

• ból głowy,
• dezorientacja,
• osłabienie lewego ramienia,
• utrata wzroku po lewej stronie.

Na szczęście dzięki leczeniu jej stan się poprawił.

Ostatnią pacjentką była trzydziestokilkuletnia kobieta, u której sześć dni po szczepieniu pojawił się pulsujący ból głowy po prawej stronie i wokół oka. Pięć dni później dołączyły do tego: uczucie senności, osłabienie mięśni lewej połowy twarzy, ramienia i nogi. Mimo wysiłków specjalistów (w tym zabiegu chirurgicznego) kobieta zmarła.

Jak postępować w przypadku udaru?

Autorzy publikacji przedstawiają zalecenia dla osób, które przeszły udar po szczepieniu preparatem Oxford/AstraZeneca. Zaznaczają, że powinni oni być pilnie zbadani pod kątem VITT (vaccine-induced immune thrombotic thrombocytopenia – ang. indukowana szczepieniem zakrzepowa małopłytkowość immunologiczna – przyp. red.) i leczeni przez zespół lekarzy obejmujący specjalistów z obszarów:

• hematologii,
• neurologii,
• udarów,
• neurochirurgii,
• neuroradiologii.

Naukowcy nie zniechęcają jednak do szczepień. Zaznaczają, że w obecnym czasie, gdy wykonywanych jest dużo szczepień przeciw COVID-19, potrzebny jest „wysoki poziom podejrzliwości w celu zidentyfikowania epizodów skrzepów po przyjęciu szczepienia”.

„Ale ważne jest , żeby pamiętać, że te skutki uboczne są rzadkie, dużo rzadsze niż zakrzepy żylne i udary niedokrwienne spowodowane przez COVID-19” – podkreśla prof. Hugh Markus z University of Cambridge, autor komentarza do artykułu.